Witte-haren-effect

Lieve mensen,

Zittend in de zon op ons vertrouwde dakterrasje van Bagpackers in een inmiddels stuk kouder Kathmandu, zal ik jullie weer eens een berichtje sturen. Want, het is nu echt zo ver, ons co-schap en daarmee mijn dagen in Dharan zitten er alweer op. Wat gaat de tijd hier toch snel! Nu we weer terug zijn in Kathmandu, is het net of we maar een paar dagen zijn weggeweest. Dharan lijkt alweer heel ver weg, maar is toch ook nog dichtbij. We hebben er weer een leuke 3 weken gehad, waarover ik eens bijpraten.

Na het Community Diagnosis Program, waar ik de vorige keer over schreef, zouden we gepost worden in de tropical ward. Maar nee, dacht onze supervisor: het is toch veel te lastig om eerst een paar dagen naar de tropical ward te gaan, dan naar Ilam en dan weer terug naar de tropical ward? En bovendien was de man die de brieven altijd mag schrijven ook nog afwezig. Ach jee, wat een ellende en wat een moeilijkheden. Onze Niraj (supervisor) werd er helemaal zenuwachtig van. Wij vervolgens, moesten ons er maar bij neerleggen dat we weer 4 dagen vrij zouden zijn. Op 1 december konden we namelijk met de interns uit Dharan mee met de bus naar Ilam, zodat we niet zelf hoefden te gaan. Naïef als we waren, dachten we dat Ilam maar een uurtje of 3 rijden zou zijn (het ligt immers best dicht bij Dharan als je op de kaart kijkt). Maar in Nepal zijn natuurlijk niet zo veel wegen, en daarnaast is het niet zo makkelijk om Himalaya-heuvels over te steken. Uiteindelijk zaten de dus meer dan 2 keer zo lang in de bus (een goede 8 uur), waarvan we de laatste 3 constant voor ons leven vreesden. Oh man, met een bus door de bergen in Nepal is écht niet leuk! Loodrecht gaan ze naar beneden, de bus rijdt als het even kan precíes op het randje van de weg en in de bochten kan je mooi snelheid maken, dus daar ga je met een rotvaart doorheen. En die studenten maar een beetje slaperig rondkijken.. Ik was zelfs blij toen we uiteindelijk in het donker reden, kon je tenminste niet zien hoe ver je naar beneden zou storten. Wat een opluchting toen we eindelijk in Ilam waren! Het was er net zo koud als waar we steeds voor gewaarschuwd waren (en wat we nooit geloofden) en dankzij de load shedding was het er helemaal donker. In het eerste hotel waar we het voor elkaar kregen om 3 euro per nacht voor een kamer te betalen, hebben we dus maar gauw onze tassen neergegooid. Écht een crappy kamer natuurlijk, hartstikke koud, donker en een beetje vochtig. Maar dat mocht de pret van 3 euro niet drukken :) De 4 dagen erna gingen we in het district-hospitaaltje kijken. Meteen daar merkten we al dat de sfeer stúkken beter was dan in Dharan, de dokters (3) waren aardig, geïnteresseerd en behulpzaam. De eerste middag werden we meegenomen naar een 40 weken zwangere vrouw die al 3 dagen haar kindje niet meer had voelen bewegen, daarbij had ze ook nog een heleboel bloed verloren. Op de rug van familie en achter in jeeps was ze helemaal vanuit hoog in de bergen naar Ilam gekomen. Samen met de dokter gingen we met haar naar het echo-kamertje waar de chief met een echo moest vaststellen of het kindje écht dood was. Als het namelijk nog leefde, moest het met spoed via een keizersnede ter wereld komen, als het dood was moest het via een normale bevalling gebeuren. Al snel was de conclusie ‘no fetal activity, wait for normal delivery’. Aangemoedigd door het feit dat de dokters hier zo aardig waren, dacht ik eens een nieuwsgierige vraag te stellen. Want wat nu als het een placenta praevia was? (voor de niet-medici: de placenta ligt aan de onderkant, waardoor het kindje niet naar buiten kan) De chief was heel aardig en ging speciaal naar de placenta op zoek, wat heel erg lastig was. Na een paar minuten proberen kwam ineens de grote verrassing: plotseling zagen we de baarmoeder helemaal samengetrokken aan de ene kant van de buik liggen, en het kindje aan de andere kant los in de buikholte! Een gescheurde baarmoeder dus, zeldzaam en niet zo leuk voor de patiënt. Kennelijk wel voor de dokter. De chief en de andere dokter waren helemaal door het dolle heen en vonden het prachtig dat ze dit tegen waren gekomen. Wij kregen de eer dat we de operatie mee mochten kijken :) Ook dat was weer een aparte ervaring: in de OK staat een fluitketel om steeds een bakje te vullen met kokend water om de OK-doekjes (hier soort van jute-zakjes) in de dopen en uit te wringen, steriliseren op de Nepalese manier. Uiteindelijk komt het er natuurlijk op neer dat werkelijk niets in de OK daadwerkelijk steriel was, maar in de bergen is het natuurlijk roeien met de riemen die je hebt. We mogen allang blij zijn dat ze kunnen opereren. Het was trouwens ook steenkoud in de OK en die arme vrouw die daar bloot lag, en een hoeveelheid bloed armer was, lag helemaal te rillen op de operatietafel. De man die vervolgens haar vitals moest controleren (het NL woord ben ik even kwijt) had de verantwoordelijkheid om de hele procedure vast te leggen op film, want het was toch zo leuk dat ze een uterus-ruptuur te pakken hadden. Ook wij kregen de opdracht om héél veel foto’s en filmpjes te maken. Wel leuk, nu kunnen we jullie op film laten zien hoe middenin de operatie de stroom uitvalt en het helemaal donker is en hoe er nog wel muziek is, omdat iemand via de telefoon voor muziek in de OK zorgde. Maargoed, de complete operatie zal ik jullie besparen. Toen wij 4 dagen later Ilam verlieten, leefde de vrouw nog en we hopen dat ze het hele gebeuren overleefd heeft. Verder zagen we in het ziekenhuisje nog een aantal gigantische abcessen, waarvan we er eentje bij een 2-jarig jongetje mochten helpen draineren. Bleh, echt heel erg vies! En de chief die op de eerste dag een chirurg was, was de dag erna orthopeed toen hij de letterlijk doormidden gebroken arm van een vrouw mocht gipsen. Toen ik de arm tussen de pols en elleboog zag buigen, moest ik natuurlijk nog even aan jouw enkel denken mam ;) We mochten ook nog een keertje getuige zijn van het leegpompen van de maag van een meisje dat schoonmaakmiddel had gedronken. Zelfvergiftiging is erg populair rondom Ilam.. De laatste dag mochten we nog even leuk bij de chief meekijken tijdens het spreekuur en plotseling hadden werkelijk alle patiënten een hoge bloeddruk. Witte jassen hadden we niet aan. Witte-haren-effect misschien?

Verder hadden we in Ilam vooral heel veel vrije tijd, en dus heel veel tijd om door de beroemde theevelden te wandelen. Ook een beetje als training voor onze tocht straks in de Annapurna zijn we iedere dag de trappen opgeklommen om op de top van de heuvel (berg voor Europese begrippen) in een heel gezellig bamboo-hutje te genieten van echte Ilam-thee en Westers eten. Want ja, daar mochten we onszelf op trakteren hoor. Drie keer per dag daal-baht na net 10 dagen ook al drie keer per dag daal-baht, werd een beetje te veel van het goede. De rijst met linzen-soep komt me echt een beetje de neus uit inmiddels ;) Eén avond hadden we trouwens wel mooi een probleem, we hadden iets te lang met de interns zitten kaarten in hun hostel. Toen we om 19u weggingen om avondeten te zoeken, bleek ineens werkelijk alles gesloten te zijn in Ilam. Wat wel weer een mooie kans was om dan weer écht Nepalees dry-foods (die lekkere droge instant-noodles en spicy chips) te eten. Ook daarvan heb ik inmiddels wel weer genoeg gehad.. De laatste twee dagen konden we trouwens onze ontzettend gezellige hotelkamer verlaten om gezellig bij de interns in hun haunted-hostel te slapen. Haunted, omdat ernaast de obductie-ruimte was en de put met alle lichamelijke resten (ja het bloed zat lekker overal en de vliegen en lijk-geur verriedden genoeg). Maar we waren blij dat we daar konden zijn, iedere avond gezellig met z’n allen onder een dikke deken kaarten en bollywood-films kijken. Die zijn echt te slecht voor woorden, maar de interns vonden het allemaal prachtig. We hebben zelfs de Indiase James Bond gezien, compleet met de wind door zijn half-lange zwarte glanzende haren :) Prachtig toch? Maar toen was helaas/niet helaas (waren we niet helemaal over uit) dinsdag de dag ook een keer daar dat we terug naar Dharan moesten. Op maandag was er plotseling een strike, waardoor er geen verkeer de berg af of op kon en we hoopten heel hard dat die dinsdag over zou zijn. Strike is hier namelijk niet gewoon dat de bussen staken. Nee, ze maken gewoon de weg dicht, en iedereen die de weg wel op gaat, wordt met stenen bekogeld en/of terug gestuurd... Maargoed, natuurlijk was de strike weer niet over op dinsdag en waren we voor niets om 5.30u al bij het busstation. De hele ochtend hebben we nog hopend zitten wachten. Wel lekker in de zon met een kopje thee :) Maar de strike ging niet over, ze hadden zelfs meteen ook maar even de hoofdweg naar Kathmandu geblokkeerd.. Toen we teruggingen naar het hostel, kwam daar van de interns plotseling het geweldige idee: met de ambulance naar Dharan! Hadden wij even mazzel dat er een klein babietje doorgestuurd werd naar BPKIHS! Vlugvlug en met onze witte jas aan en stethoscoop om onze nek (we moesten er wel uitzien als dokters, anders hadden we een probleem) werden we achterin de ambulance-jeep gepropt tussen de patiënt en familie. In vliegende vaart en waar nodig met sirene en zwaailicht zijn we de berg af geraced. In 5 uur waren we in Dharan, wat een mazzel!

Aldaar waren vervolgens wéér een dag vrij, onze Niraj had zijn brief nog niet klaar. Maargoed ook, de tropical ward bleek uitendelijk echt verschrikkelijk saai. De eerste dag lagen er nog 3 patiënten, enkel om hun medicijnen te krijgen. De volgende dag lag er nog één, en was er een HIV-spreekuur waar we niets van verstonden. De laatste dag was er geen enkele patiënt meer en konden we de dokter niet vinden. Spectaculair einde dus van ons co-schap, maar het paste wel mooi in de lijn der verwachting :P Het enige dat ons nog restte was een presentatie geven over onze ervaringen aan het community-medicine department. Dat zou afgelopen woensdag zijn, 2 dagen dus voor het officiële einde van onze 10 weken. Op zondag kregen we een telefoontje van Niraj: ‘yeah, you have to do your presentation tomorrow morning at 8.30u, but it doesn’t have to be long because everyone is in a hurry’. Oke dan, weer een weekje extra vrij. Maandagochtend begonnen we natuurlijk om 9u pas en maakten we ook meteen weer een foutje. Vriendelijk knikten we de chief goedemorgen toen hij aan kwam lopen. Toen hij binnenstapte, stond echter het hele gezelschap zenuwachtig op ‘morning chief!’ en bleven wij zitten. Ons te laat realiserend dat we miscchien ook moesten gaan staan. Achja :) Onze beoordelingsformulieren waren we natuurlijk vergeten, dus die mochten we 2 dagen later bij de chief komen laten invullen. Die zei echter: vullen jullie het zelf maar in, dan zet ik wel mijn handteking. Gelukkig kregen we het voor elkaar dat hij zei wat we in moesten vullen, we kunnen onzelf toch moeilijk voor alles een uitstekend geven hè :P Op de vraag over interactie met dokters, staff en studenten zei hij: ‘you made new friends, circle excellent’. Op de vraag over onze language-skills: ‘yor can speak you mother language very well, circle excellent’. Nu hebben we dus lekker toch voor alles een uitstekend, en allemaal op volstrekt niets gebaseerd :P

Onze allerlaatste dagen in Dharan tot slot, hebben we gezellig met Gusta en Lisa doorgebracht, te twee volgende Maastrichtenaren. We hebben ze meegenomen naar onze favoriete plekjes, ze geïntroduceerd bij de weeskinderen en ze meegenomen naar Chadani. Gelukkig willen zij ook graag een paar keer per week naar haar toe gaan om de wonden te verzorgen, dus nu hoeven we ons niet zo veel zorgen te maken :) De allerlaatste dag kwamen we onderweg twee jonge blanke mensen tegen, die we natuurlijk even moesten aanspreken. Westerlingen zijn zeldzaam in Dharan. ‘Are you Dutch?’ ‘Ja, wat toevallig!’ ‘Hoe lang zijn jullie hier al?’ ‘Anderhalve maand’ Verdorie, die hadden we dus echt eerder tegen moeten komen! Máár, we hebben in deze twee leeftijds- en landgenoten wel ons waarschijnlijke trekking-gezelschap gevonden. Ook zij gaan namelijk maandag naar Pokhara om naar het Annapurna Base Camp te lopen! Wat een toeval, wat een toeval :) Samen met hen twee, Gusta en Lisa, en Akilesh hebben we zelfs nog een heus afscheidsfeestje gevierd woensdag. Een mooi einde van 10 mooie weken.

Donderdag gingen we weer terug naar Kathmandu, wonder boven wonder was de strike (er was alweer een nieuwe...) die al vanaf zondag duurde precies die dag over. Mooi op tijd waren we dus op het vliegveldje van Biratnagar voor onze vlucht met het mini-propellorvliegtuigje met mooi uitzich op de Mount Everest. Kwamen we daar, bleek onze vlucht ineens 3 uur vervroegd! Hadden ze best even mogen zeggen... Maar alweer: wat een geluk, wat een toeval. Het was mistig en het vliegveld was nog gesloten :D Uiteindelijk zaten we maar 10 minuten later dan we oorspronkelijk hadden moeten gaan in de lucht én konden we de Mount Everest zien, joehoeee! En nu dus weer ouderwets terug bij Bagpackers, sinds gisteren met onze eigen lekkere dons-slaapzak waar we ongetwijfeld nog héél veel plezier van gaan krijgen :D Als het goed is, vertrekken we zondag naar Pokhara en zullen we dan zo gauw mogelijk de bergen in gaan. Volgens de Australiër die de maker is van onze slaapzakken, is ook de Annapurna circuit nu goed te doen. In tegenstelling tot 20 jaar geleden sneeuwt het nu niet vaak meer in december, en is de Thorung La – pas van 5500 meter rond deze tijd van het jaar vaak nog open. In Pokhara zullen we dus nog even onze mogelijkheden gaan checken, want de circuit-trek is nóg spectaculairder dan het base camp :)

Nou beste mensen, mijn verhaal zit er weer op. Gelukkig denk ik, want ik geloof dat het een record is qua lengte.. Hopelijk hebben een paar van jullie het tot het einde volgehouden ;) Tot snel allemaal en alvast een gelukkig kerstfeest en misschien ook wel gelukkig nieuwjaar!

Xxxxxxxxxxx

Ps. En trouwens ook weer bedankt voor jullie lieve reacties, ik vind het altijd weer ontzettend leuk om ze te lezen en kan het daarom ook niet laten om jullie ervoor te bedanken :)